Τετάρτη 7 Οκτωβρίου 2009

Υπουργεία και ονοματολογία

Είναι γνωστή η ροπή του πρωθυπουργού Γ. Παπανδρέου προς πομπώδεις λέξεις και κλισέ. Είναι μάλλον εκ διαμέτρου αντίθετη αυτή η ροπή με τον τρόπο με τον οποίο ομιλεί την Ελληνική ο πρωθυπουργός. Επίσης είναι μάλλον κληρονομηθείσα ιδιότητα από τον μακαρίτη, τον πατέρα του, Ανδρέα Παπανδρέου, που υπήρξε και δεινός γλωσσοπλάστης και εισήγαγε νέους όρους και εκφράσεις στη γλώσσα της πολιτικής.

Για παράδειγμα πριν από το 1981 (όπως μάλλον και τώρα συνηθίζεται) μίλαγαν για ανασχηματισμό μιας κυβέρνησης. Ο Ανδρέας Παπανδρέου εισήγαγε τον όρο "αναδόμηση".
Επίσης ως τις μέρες του ανέφεραν ότι ο αρχηγός διέγραφε ένα κομματικό στέλεχος. Ο Ανδρέας απέπεμπε στελέχη του με την έκφραση "Έθεσε εαυτόν εκτός κινήματος".

Σήμερα βιώσαμε τις συνενώσεις υπουργείων (μάλλον καλό στις περισσότερες των περιπτώσεων) αλλά και τις μεταβαπτίσεις τους με λίαν μακρά και εν πολλοίς μάλλον μη αναγκαία νέα ονόματα.

Για παράδειγμα το να βάλουμε στον 21ο αιώνα τον επιπρόσθετο όρο "ηλεκτρονικής διακυβέρνησης" στο Υπουργείο Εσωτερικών, μάλλον εφέ είναι αφού αυτονόητη απαίτηση σε όλα τα υπουργεία θα έπρεπε να αποτελεί η ηλεκτρονική διακυβέρνηση και πόσο μάλλον στο Εσωτερικών, που στις πλείστες των περιπτώσεων είναι η πύλη επικοινωνίας του πολίτη με την κυβέρνηση. Το ίδιο θεωρώ ότι έγινε και με τον όρο "αποκέντρωση", που προστέθηκε για δημιουργία εντυπώσεων περισσότερο, ή τέλος πάντων για να τονίσει την πολιτική αποκέντρωσης που θέλει μεταξύ άλλων να τρέξει το υπουργείο.
Τα ονόματα των υπουργείων δεν νομίζω ότι θα έπρεπε να έχουν να κάνουν με τις πολιτικές που θα δρομολογηθούν αλλά με το γενικότερο αντικείμενο που εξυπηρετούν. Τα άλλα είναι για "άρτο και θεάματα".

Επίσης θεωρώ ότι και "η δια βίου μάθησης" είναι και αυτή τομέας της παιδείας. Εδώ και δεκαετίες είναι προφανές στον πολιτισμένο κόσμο ότι η παιδεία δεν αφορά μόνο τη νιότη και συνεχίζεται εσαεί ("γηράσκω αεί διδασκόμενος"). Συνεπώς και εδώ η προσθήκη εφετζίδικη είναι και υπερκαλύπτεται από τον γενικότερο όρο της παιδείας.

Εν αντιθέσει με τα παραπάνω θεωρώ επιτυχή την αλλαγή του Υπουργείου Δημοσίας Τάξεως σε Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, που δίνει και τη σύμφωνη με τις προεκλογικές υποσχέσεις του κ. Παπανδρέου κατεύθυνση της υπηρεσίας προς τον πολίτη, εν αντιθέσει με τον παλιό όρο "Δημοσίας Τάξεως", που ήταν προσανατολισμένος προς το απρόσωπο κράτος και χωρούσε ερμηνείες ως προς τους σκοπούς της επιβολής αυτής της τάξης.

4 σχόλια :

  1. Υπουργείο Δημόσιας Τάξης -> Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη

    Θυμίζει Orwellικό "Newspeak" (1984) !

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Έχω ένα θέμα με τις προστασίες...Όταν το κράτος μου υπόσχεται προστασία νοιώθω λίγο σαν την Κατερίνα Χέλμη στα κόκκινα φανάρια. "Θα φαρμακωθώ Ντορή.Θα φαρμακωθώ".Μας παίρνουν που μας παίρνουν την είσπραξη. Τουλάχιστον να μην πας προστατεύουν κι από πάνω

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. "WAR IS PEACE
    FREEDOM IS SLAVERY
    IGNORANCE IS STRENGTH" :-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Άκουσα ένα ωραίο από το συγγραφέα Χωμενίδη στο ραδιόφωνο. Τα ονόματα των υπουργείων θυμίζουν κάτι φανταιζί ρεστοράν που σερβίρουν φάβα και κεφτεδάκια αλλά στο μενού τους, τα αντίστοιχα ονόματα είναι δελεαστικά και εξωτικά. Παρ' όλα αυτά ο πελάτης φάβα και κεφτεδάκια θα φάει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή