Παιδεία και σωστή καλλιέργεια, το αντίδοτο στη μισαλλοδοξία

Όλο και πιο συχνά γίνονται τα περιστατικά βίας, που γεννάει η τυφλή μισαλλοδοξία, αποτέλεσμα της έλλειψης σωστής παιδείας και καλλιέργειας. Οι δύσκολες συνθήκες που υπάρχουν, κάνουν τους ανθρώπους πολύ εύκολα έρμαια κηρυγμάτων μίσους, κηρυγμάτων που αποδίδουν όλα τα κακά σε όσους έχουν αντίθετες απόψεις, αυτούς που φταίνε για όλα, τους "εχθρούς", τους "προδότες", που πρέπει να τιμωρηθούν και εξαλειφθούν. Δεν υπάρχει χώρος για λογική, επιχειρήματα, διάλογο, συζήτηση, ανοχή. Μόνο για σύγκρουση. Και βέβαια όλα αυτά επιτείνονται από τον από φύση ανθρώπινο εγωισμό, την ψευδαίσθηση του ότι ξέρουμε την πλήρη και μοναδική αλήθεια εμείς και όχι οι άλλοι. Τον εγωισμό, που κλείνει τα αυτιά, τυφλώνει τα μάτια και μπλοκάρει το μυαλό.

Είναι απάνθρωπο να θεωρούμε διέξοδο τη φυσική εξόντωση του αντίθετου, την τιμωρία της διαφορετικότητας. Χθες ήταν ο Μπουτάρης, αύριο εγώ, μεθαύριο εσύ. Στο τέλος, η ζούγκλα.

«Διαφωνώ με αυτό που λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες», η φράση που έχει συνδεθεί άρρηκτα με τα έργα του Γάλλου φιλόσοφου Βολταίρου. Δεν την έχει πει ο Βολταίρος, απλά περιέγραψε με αυτήν τη φράση τη στάση του η βιογράφος του στις αρχές του 20ου αιώνα. Δεν έχει σημασία. Αν θέλουμε να μπορούμε να λέμε και τη δική μας άποψη και να έχουμε τη δυνατότητα να ακουστούμε, θα πρέπει να υπερασπιζόμαστε και το δικαίωμα των άλλων να λένε τις απόψεις τους και εμείς να έχουμε τη διάθεση να τις ακούμε και να κρίνουμε. Άλλοτε θα συμφωνήσουμε, άλλοτε θα αποδοκιμάσουμε, θα μπορούμε πάντα να σκεφθούμε όμως ελεύθερα και να κρίνουμε. Θα είμαστε ελεύθεροι. Θα είμαστε άνθρωποι.