Ρήσεις που θυμίζουν "Πολυτεχνείο"

Σε σχέση με τη σημερινή επέτειο του Πολυτεχνείου, σκέφτηκα ότι το πνεύμα της επετείου ίσως θα έβγαινε καλύτερα αν έβρισκα κάποιες ρήσεις και γνωμικά σχετικά με εκείνες τις μέρες, που να απεικονίζουν συναισθήματα, σκέψεις και πράξεις και από την πλευρά των εξεγερθέντων και από αυτή του καθεστώτος. Μπορεί να μην είναι όλα εύστοχα πιθανόν. Το αφήνω στην κρίση σας και εξάλλου γι' αυτό τα παραθέτω. Για να τα σκεφθεί ο καθένας από μόνος του:

• "Τον άρχοντα τριών δει μέμνησθαι: Πρώτον ότι ανθρώπων άρχει. Δεύτερον ότι κατά νόμους άρχει. Τρίτον ότι ουκ αεί άρχει".  ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Ο άρχοντας πρέπει να έχει τρία πράγματα στο μυαλό του. Πρώτα ότι εξουσιάζει ανθρώπους. Δεύτερον ότι διοικεί σύμφωνα με τους νόμους. Και τρίτον ότι δεν θα είναι ηγέτης για πάντα.
  [ΑΓΑΘΩΝ. Νομίζω ότι το τότε δικτατορικό καθεστώς, που προσπαθούσε μάλιστα να φορέσει "δημοκρατικό" μανδύα, τα είχε "ξεχάσει" και τα τρία αυτά].
  
• "Ου τοις άρχειν βουλομένοις μέμφομαι, αλλά τοις υπακούειν ετοιμοτέροις ούσιν".ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Δεν κατηγορώ όσους επιδιώκουν να εξουσιάσουν αλλά αυτούς που είναι προθυμότεροι να υπακούουν.
  [ΘΟΥΚΙΔΙΔΗΣ. Για εκείνους τους πολλούς, που έπνιγαν τις διαφωνίες τους και εμφανίζονταν συμβιβασμένοι με το καθεστώς. Διαχρονικό. Δεν ισχύει μόνον για τότε].
  
• "Κείνος που στ’ αληθινά αγαπά το Λαό δε γίνεται ποτέ αρχηγός του, γίνεται υπηρέτης του". [ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΛΟΥΝΤΕΜΗΣ. Προφανώς αδύνατον να ακολουθηθεί σε Δικτατορικά καθεστώτα αλλά φευ δυσχερέστατο και σε δημοκρατικές περιόδους...].
  
• "Ποιος θα μας φυλάξει από τους φύλακες;".
  [ΓΙΟΥΒΕΝΑΛΗΣ. Φύλακες του Λαού και Σωτήρες εμφανίζονταν οι Δικτάτορες και ως Δικτάτορες υπεράνω κρίσης και κριτικής].
  
• "Είναι μεγάλη τύχη για τους ηγέτες που οι λαοί δεν σκέπτονται".
  [ΧΙΤΛΕΡ. Ειλικρινέστατο. και επειδή "όποιος συλλογάται ελεύθερα, συλλογάται καλά" (Ρήγας), ο φόβος και η συνεχής απαγόρευση απαιτείται για να μην σκέφτονται οι λαοί].
  
• "Ο χωρίς σκέψη σεβασμός προς την εξουσία είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της αλήθειας". [ΑΪΝΣΤΆΙΝ. Συνέχεια του προηγουμένου. Φοβάσαι, δεν σκέφτεσαι και με φόβο σέβεσαι μια εξουσία καταπιεστική, με μόνον στόχο της τη δική της διαιώνιση και όχι την υπηρεσία της κοινωνίας, την επιβολή της στο λαό και όχι την απόρροιά της από το λαό].
  
• "Η δύναμη εξουδετερώνεται μόνο με την άσκηση μιας αντίθετης δύναμης."
  [Μ. ΜΠΟΥΜΠΕΡ. ο φιλόσοφος είπε με άλλα λόγια τον Τρίτο Νόμο του Νεύτωνα αυτόν της Δράσης/Αντίδρασης που λησμονούν όλα τα ολιγαρχικά καθεστώτα διαχρονικά (και όχι μόνον...) και που νομοτελειακά προδιαγράφει τη δυναμική κατάρρευσή τους.
  
• "Όταν η κυβέρνηση οδηγεί ένα λαό στην καταστροφή απ’ όλους τους δρόμους, η επανάσταση αποτελεί όχι πια δικαίωμα των πολιτών, αλλά καθήκον".
  [ΧΙΤΛΕΡ. Περίεργο ποιός το είπε αυτό αλλά μάλλον φυσιολογικό γιατί όταν το έλεγε ήθελε να ανατρέψει τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης. Σχετικό πάντως πιστεύω με το πως ένιωθαν οι εξεγερθέντες τότε].
  
• "Πολίτες, φοβούμαι πως η επανάσταση, όπως ο Κρόνος, θα φάει διαδοχικά όλα της τα παιδιά και θα δημιουργήσει ένα δεσποτισμό με όλους τους κινδύνους που τον συνοδεύουν." [ΠΙΕΡ ΒΕΡΝΙΩ για τη Γαλλική επανάσταση. Νομίζω κάπως περιγράφει τη μετέπειτα πορεία της λεγόμενης γενιάς του Πολυτεχνείου, που αλλοτριώθηκε σε γρανάζια εξουσίας και οφίτσια στη μεγάλη της πλειονότητα και ξέφυγε πολύ από ιδέες και αρχές της νιότης της με επακόλουθο σε μεγάλο βαθμό την Ελλάδα του σήμερα].

Πολλά άλλα μπορεί να παραθέσει κανείς. Όποιος θέλει ας προσθέσει και άλλα στα σχόλια της ανάρτησης. Ίσως βοηθήσει να αναδειχθεί το πνεύμα της ημέρας και να δώσει τροφή για σκέψεις όλων μας ώστε έστω και αν δεν μπορούμε από ιδιοσυγκρασία να γίνουμε "Αντιγόνες" για τις ιδέες και τις αρχές μας στη ζωή μας, έστω να το προσπαθήσουμε λίγο περισσότερο.